Πενταδάκτυλος – Εντυπώσεις

10 Μαΐου 2019 – 22 Σεπτεμβρίου 2019

Το Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας, θέλοντας να παρουσιάσει τη διαχρονικά άρρηκτη σχέση του Πενταδάκτυλου με την πόλη της Λευκωσίας, συμπεριέλαβε στο εορταστικό του πρόγραμμα για τα 30 χρόνια λειτουργίας του (1989-2019) την προσωρινή έκθεση Πενταδάκτυλος – Εντυπώσεις.

Η παρουσία του Πενταδάκτυλου είναι ακατάλυτα συνδεδεμένη με την εικόνα της Λευκωσίας τόσο για τους ντόπιους κατοίκους της όσο και για τους ξένους επισκέπτες της. Η έκθεση με γκραβούρες, φωτογραφίες, καρτ ποστάλ, εκδόσεις και εικαστικά έργα αναδεικνύει το σημασιολογικό εύρος της οροσειράς ως αναπόσπαστο μέρος του λευκωσιάτικου τοπίου, που διαδέχεται και ορίζει τη βόρεια θέα της πόλης. Ειδικά, το πλούσιο Φωτογραφικό Αρχείο του Λεβέντειου Δημοτικού Μουσείου παρουσιάζει όψεις του Πενταδάκτυλου από το 1878 μέχρι και λίγο πριν από την Ανεξαρτησία το 1960. Για τους σκοπούς της έκθεσης, ζωγραφικά έργα παραχωρήθηκαν από τη Λεβέντειο Πινακοθήκη, ενώ ποικίλα εκθέματα παραχωρήθηκαν και από ιδιωτικές συλλογές.

O επιμελητής της έκθεσης, ο καθηγητής και εικαστικός Δρ. Σάββας Χριστοδουλίδης, εξηγεί στον κατάλογο της έκθεσης:

«Οι απεικονίσεις της οροσειράς κατέχουν επί δεκαετίες κραταιή θέση στη θεματολογία των δημιουργών του τόπου, όπως και ξένων περιηγητών. Τις τοπιογραφίες των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα διαδέχονται έως και σήμερα πολλές άλλες. Στις εν λόγω απεικονίσεις, η οροσειρά δεσμεύει τα δευτερογενή ή υστερογενή επίπεδα της σύνθεσης, σφραγίζοντας με άλλα λόγια τον ορίζοντα.

«Στο σύνολό τους, τα έργα εικονίζουν απόψεις της πρωτεύουσας και την οροσειρά να διαδέχεται ό,τι προτείνεται στο πρώτο πλάνο. Οι συνθέσεις στοιχειοθετούνται στη βάση της επαλληλίας, σύμφωνα με την οποία το εγγύτερο απολαμβάνει ισχυρότερη παρουσία και ευκρίνεια σε σχέση με αυτό που οπισθοχωρεί ή χάνεται στο βάθος. Σπίτια, τζαμιά και φοίνικες απλώνονται στον χώρο αφήνοντας στο πίσω μέρος τμήματα της οροσειράς. Χρωματικές απαλές νύξεις προσδίδουν ενίοτε ειδυλλιακό χαρακτήρα στις ασπρόμαυρες στην πλειονότητά τους συνθέσεις.

«Φωτογραφικές απεικονίσεις της πρωτεύουσας με φόντο την οροσειρά βλέπουν το φως το 1878 από τον Άγγλο επαγγελματία φωτογράφο John Thomson. Την ίδια περίοδο ο Μικρασιάτης και μετέπειτα κάτοικος Λεμεσού Ιωάννης Π. Φώσκολος, ο Αρμένιος Mateos M. Papazian και ο Γερμανός Charles Glaszner επιχειρούν επίσης φωτογραφικές διατυπώσεις του ίδιου τύπου έως και τις πρώτες δεκαετίες του αιώνα που ακολουθεί. Σημαντικές θεωρούνται και οι φωτογραφικές προτάσεις του Κύπριου Θεόδουλου Ν. Τουφεξή, ο οποίος δραστηριοποιείται μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’40. Σημαντική θεωρείται και η παρουσία των αρμενικής καταγωγής Haigaz Mangoian, Giragos Zartarian και Vahan Avedissian, οι οποίοι κυρίως κατά την περίοδο 1930-1950 προτείνουν αξιοσημείωτο έργο, όπως και του κυπριακής καταγωγής σύγχρονου Φέλιξ Γιαξή. Λίγο πριν από την Ανεξαρτησία ο Απόστολος Βερβέρης από την Ελλάδα και ο Reno Wideson από την Κύπρο παρουσιάζουν δείγματα δουλειάς ανάλογης θεματικής».

Η έκθεση αποτελεί μια άλλου ύφους πρόταση, που παρουσιάζεται παράλληλα με την προσωρινή έκθεση Πενταδάκτυλος – Contemporaries στη Λεβέντειο Πινακοθήκη (29 Μαρτίου – 16 Σεπτεμβρίου 2019).

Η Λευκή Μιχαηλίδου είχε την συνεπιμέλεια της έκθεσης συμβάλλοντας καθοριστικά στην έρευνα.

Χορηγοί 30 χρόνων λειτουργίας: Ίδρυμα Α. Γ. Λεβέντη, Δήμος Λευκωσίας
Χορηγός «Θεματικές αναδρομές» και Πενταδάκτυλος – Εντυπώσεις: ExxonMobil
Χορηγός επικοινωνίας: SuperΑd
Υποστηρικτής: Σύνδεσμος Φίλων Λεβέντειου Δημοτικού Μουσείου Λευκωσίας και Λεβεντείου Πινακοθήκης