Η Φραγκοκρατία (1191-1489) υπήρξε σημαντική περίοδος στην ιστορία της Κύπρου με κέντρο τη Λευκωσία. Συνέδεσε τη νήσο με τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, που τότε βρισκόταν στην απόλυτη ανάπτυξή του, χωρίς να την αποσυνδέσει από τις ελληνιστικές, βυζαντινές και ανατολικές καταβολές της. Το 1191 η Κύπρος καταλαμβάνεται από τον Ριχάρδο Λεοντόκαρδο και καταλήγει, ύστερα από μια πολύ σύντομη διακυβέρνησή της από το Τάγμα των Ναϊτών, στα χέρια οικογένειας Γάλλων ευγενών από το Πουατιέ της δυτικής κεντρικής Γαλλίας, των Λουζινιάν, οι οποίοι εγκαθιδρύουν φεουδαρχικό βασίλειο με έδρα τη Λευκωσία, που είναι ευρύτερα γνωστό ως μεσαιωνικό Βασίλειο της Κύπρου.

Την εποχή αυτή η νήσος αποκτά τον ουσιαστικότερο ρόλο της ως οικονομική, πολιτιστική και γεωπολιτική γέφυρα μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Παρά τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες του κυπριακού λαού, τελικά η νέα πολιτιστική σύνθεση που πραγματοποιήθηκε στον τόπο μπορεί να θεωρηθεί και ως μια πρώιμη εκδήλωση του ευρωπαϊκού πνεύματος και ως γνήσιος καρπός της Αναγέννησης.

Οι Λουζινιανοί άφησαν τα ίχνη τους στα τοπωνύμια, στην τέχνη και στην ψυχή του λαού, τελικά όμως αφομοιώθηκαν και έδωσαν στον τόπο έναν πιο κοσμοπολίτικο, πνευματικό και πολιτισμικό χαρακτήρα.

Την ίδια εποχή, η πρωτεύουσα του μεσαιωνικού Βασιλείου, η Λευκωσία, απέκτησε τη δική της σημασία ως διοικητικό και εμπορικό κέντρο της νήσου, θέση την οποία κατέχει μέχρι σήμερα.

Το διοικητικό σύστημα του Βασιλείου
Με την εγκατάσταση των Φράγκων, η Κύπρος εντάχθηκε πλέον στον δυτικοευρωπαϊκό πολιτικό κόσμο. Οι ιππότες, οι ευγενείς, οι έμποροι και οι καλλιτέχνες που έφθασαν στο νησί εγκαταστάθηκαν κυρίως στις μεγάλες πόλεις Λευκωσία και Αμμόχωστο, δημιουργώντας μια νέα κοινωνική τάξη.

Το διοικητικό σύστημα του Βασιλείου της Κύπρου βασίστηκε στο μοντέλο του Βασιλείου της Ιερουσαλήμ και η νομοθεσία που εφαρμοζόταν βασιζόταν στις λεγόμενες Ασσίζες της Ιερουσαλήμ, μια συλλογή νόμων της Άνω Αυλής και της Κάτω Αυλής ή της Αυλής των Αστών (λεγόταν ακόμη Αυλή των Bourgeois ή της Βουργεσίας). Η Άνω Αυλή ήταν η ανώτερη νομοθετική, δικαστική και εκτελεστική εξουσία του Βασιλείου. Σε αυτήν ανήκαν οι ιππότες με επικεφαλής τον βασιλιά. Η Κάτω Αυλή αφορούσε τους αστούς με επικεφαλής τον βισκούντη της Λευκωσίας.

Αρχιεπισκοπική και βασιλική έδρα
Η Λευκωσία ήταν η έδρα του βασιλιά και του Λατίνου αρχιεπίσκοπου, καθώς και των εμπόρων και των προξένων από άλλες ευρωπαϊκές πόλεις. Υπεύθυνος για την ομαλή λειτουργία της πόλης και των κατοίκων της ήταν ο βισκούντης της Λευκωσίας.

Η αρχιτεκτονική της Λευκωσίας άλλαξε οριστικά όταν η πόλη έγινε βασιλική πρωτεύουσα των Λουζινιανών. Η μικρή κωμόπολη μετατράπηκε σε κοσμοπολίτικη πρωτεύουσα με νέα τείχη, παλάτια, μέγαρα, μεγάλα σπίτια, εμπορικούς δρόμους και πλατείες. Σημειώνεται ανέγερση εκκλησιών γοτθικού ρυθμού, καθώς και μοναστηριών, τα οποία στέγαζαν τα διάφορα λατινικά εκκλησιαστικά τάγματα. Η πιο μεγάλη γοτθική εκκλησία της Λευκωσίας, ο καθεδρικός ναός της Αγίας Σοφίας, άρχισε να κτίζεται το 1209.

Την πόλη περιέβαλλαν τείχη με εννέα πύλες-πύργους και τη διέσχιζε ο ποταμός Πεδιαίος, ενώ τη βόρεια και νότια πλευρά της ένωναν ξύλινα ή πέτρινα γεφύρια.