Τα Σταμπωτά Μαντήλια και ο Τελευταίος Μαντηλάρης
3 Μαρτίου 2015 – 30 Αυγούστου 2015
Με έκθεση στο Σπίτι Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων, το Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας αναβιώνει ένα επάγγελμα που έχει οριστικά εγκαταλειφθεί, μια τέχνη που καθόρισε τις ενδυματολογικές παραδοσιακές συνήθειες των γυναικών αλλά και των ανδρών της Κύπρου από τον 18ο αιώνα μέχρι και τα μέσα του 20ού. Πρόκειται για την έκθεση Τα σταμπωτά μαντήλια και ο τελευταίος μαντηλάρης, η οποία παρουσιάζει την ιστορία της τέχνης των σταμπωτών μαντηλιών στον τόπο μας.
Ποιος είναι όμως ο τελευταίος μαντηλάρης της Κύπρου και πού αφήνει η απώλειά του την τέχνη και την παραγωγή των σταμπωτών μαντηλιών; Σε Λευκωσία, Λάρνακα και Αμμόχωστο είχαν τα εργαστήριά τους αρκετοί μαντηλάρηδες. Η δουλειά των μαντηλάρηδων διαρκούσε όλο τον χρόνο και ήταν αρκετά προσοδοφόρα. Το τελευταίο σε λειτουργία εργαστήριο ιδρύθηκε το 1936 από τον Ευρή Μιχαήλ ή αλλιώς Ευριπίδη Μαντηλάρη, μαζί με τον Λεωνίδα και τον Κυριάκο Κακούλλη. Ο Ευρής Μιχαήλ αποχώρησε το 1963 και, μετά από τον θάνατο του Κυριάκου Κακούλλη και του Λεωνίδα, το εργαστήρι κράτησαν οι τρεις γιοι του Κυριάκου, οι Ντίνος, Δημήτρης και Νίκος. Από αυτούς, μόνο ο Νίκος Κακούλλης συνέχισε την παραγωγή σταμπωτών μαντηλιών. Με την παύση λειτουργίας του εργαστηρίου του τελευταίου μαντηλάρη Νίκου Κακούλλη το 2004, η τέχνη των σταμπωτών, που κάποτε έκανε γνωστό το όνομα της Κύπρου σε Ανατολή και Δύση, έφθασε στο τέλος της.
Στην έκθεση τεκμηριώνεται αφενός η παραγωγή των σταμπωτών μαντηλιών, με σύνεργα και εξοπλισμό του τελευταίου εργαστηρίου σταμπωτών μαντηλιών της Λευκωσίας, και αφετέρου η ποικιλία και ιδιαιτερότητά τους. Ποικιλία χρωμάτων, αποχρώσεων, κυρίως του βαθυκόκκινου και του πράσινου, όπως και πληθώρα διακοσμητικών ανθικών μοτίβων, αποτελούν χαρακτηριστικά των «εργόχειρων» αυτών που παρουσιάζονται στην έκθεση, αντανακλώντας τη μόδα και την παράδοση μιας σχετικά πρόσφατης πραγματικότητας.
Τα εκθέματα προέρχονται από τις Συλλογές του Λεβέντειου Δημοτικού Μουσείου Λευκωσίας και την Υπηρεσία Κυπριακής Χειροτεχνίας, ενώ άλλα παραχωρήθηκαν από την οικογένεια του τελευταίου μαντηλάρη για τις ανάγκες της έκθεσης. Στην πραγματοποίηση της έκθεσης συνέβαλε τα μέγιστα ως επιστημονικός σύμβουλος η ομότιμη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κύπρου, κυρία Ευφροσύνη Ριζοπούλου-Ηγουμενίδου.
Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν την Τρίτη 3 Μαρτίου 2015, ώρα 19:30, στο Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας. Η έκθεση θα παραμείνει ανοιχτή μέχρι και τις 30 Αυγούστου 2015. Την έκθεση θα πλαισιώσουν διαλέξεις και εκπαιδευτικές διαδραστικές δραστηριότητες για μικρούς και μεγάλους.
